Het College van de gemeente Utrechtse Heuvelrug heeft gemeld na maart te zullen beslissen over een aanvraag voor de bouw van een loods aan de Molenweg/Pittesteeg te Doorn voor bijna duizend, ‘biologisch’ te houden varkens.

Nationaal Park Heuvelrug?
De gemeente vindt, net als  provincie Utrecht, dat intensieve veehouderij ongewenst is aan de zuidkant van Doorn. Dat is een speciaal gebied: binnen de Stichtse Lustwarande, een stiltegebied, deel van de Ecologische Hoofdstructuur (EHS) en dichtbij een Natura 2000 gebied van internationale allure. Een kenmerk van dit voor recreatie en natuurbeheer belangrijke gebied is een open landschap met prachtige zichtlijnen.

‘Biologische varkenshouderij’ klinkt heel verantwoord en landelijk maar betekent ook dat met dit label  je bedrijf niet hoeft te voldoen aan regels voor intensieve veehouderij, zoals een afzuiginstallatie tegen de stank. En zelfs als die regels gelden, is er overlast. Aan de Nieuwe Steeg in het naburige dorp Leersum staat zo’n stal, die getuige klachten van omwonenden regelmatig de hele wijk in de stank zet. En neem vervolgens de situatie zoals die in Doorn dreigt te ontstaan. Duizend zogenaamd biologische varkens produceren zonder dergelijke installaties ongeveer tien keer zo veel uitstoot als bij een ‘gewone’ megastal. *UPDATE*  Lees hier wat de lijsttrekkers van Utrechtse Heuvelrug vinden van het plan voor de megastal. *UPDATE*Lees hier wat de provincie zegt, daags na de verkiezingen…

Deze hogere uitstoot is mogelijk vanwege een maas in de wet. Bij een megastal is een luchtzuiveringsinstallatie wettelijk verplicht. Door het biologische label dat de veehouder aan zijn stal gaat hangen, kan hij deze verplichting ongehinderd omzeilen.

Fijnstof

Wat betekent het verschijnen van een dergelijke stal net buiten de bebouwde kom van Doorn? Onder andere, dat de varkens ongehinderd veel meer fijnstof zullen veroorzaken (met een factor 10)  dan op een willekeurig druk verkeersknooppunt, zoals bijvoorbeeld het hoofdkruispunt in Doorn tijdens de avondspits. Gezien de heersende wind is een dergelijke stal aan de Molenweg/Pittesteef een benauwend vooruitzicht voor veel inwoners van Doorn.  Niet alleen voor mensen die ten noorden van de varkens wonen, o.a. in het seniorencomplex Beatrixhuis, maar ook voor  de mensen die oostelijk daarvan wonen,  zoals in de wijken Wijngaard en Schoonoord.

Fijnstof door auto’s krijgt veel aandacht in politieke kringen. Fijnstof van varkens is echter net zo kankerverwekkend. De schade zit hem in de grote fijnheid van de stofdeeltjes, die diep doordringen en daardoor relatief het meest schadelijk zijn voor de  gezondheid.

Stank

De stank die deze duizend varkens uitstoten, zal tot in de wijde omtrek te ruiken zijn.  Herstellenden in het vlakbij gelegen militair revalidatiecentrum Aardenburg zullen dit aan den lijve ondervinden. Ook een wandelingetje in het eveneens aangrenzende kasteelpark van  Huis Doorn wordt minder prettig. Een pannekoek happen of een balletje slaan op de midgetgolfbaan in recreatiepark het Rosarium zal niet langer een onverdeeld genoegen zijn.

Duizend varkens produceren zoveel ammoniak dat dit de beschermde flora in de omringende natuurgebieden sterk zal verarmen en plaats maken voor brandnetels. Omringende bomen zullen gaan kwijnen door de voortdurende uitstoot.  Broedvogels, amfibieën en vlinders zullen het gebied mijden. Tenslotte zal voor de aan- en afvoer van een duizendkoppige stal het verkeer aan dit verstilde laantje flink toenemen. Feitelijk komt het neerzetten van de stal neer op ‘vuile’ industrialisering van het gebied, ook al komt er het steeds nietszeggender labeltje ‘biologisch’ aan te hangen.

Mazen in de wet

Om de biologische megastal te kunnen realiseren zijn rechten verzameld voor de stikstof- en ammoniakuitstoot uitstoot van 9 beëindigde veebedrijven op verschillende plekken in de provincie. Deze ‘rechten’ op uitstoot worden nu geconcentreerd ingezet in dit kwetsbare natuurgebied.

De gemeente had daadkrachtig op kunnen treden in deze kwestie, maar heeft dit tot op heden niet gedaan.

1.In ieder geval ‘vergat’ zij te noteren bij de aanvraag voor een kuilvoerplaat , dat het daadwerkelijk om zo’n plaat gaat. Hierdoor kan de ondernemer proberen iets heel anders neer te zetten dan deze kuilvoerplaat, bijvoorbeeld een megastal. Dit noem je: handig gebruik maken van een onzorgvuldigheid in een bestemmingsplan.

2.Ten tweede liet de gemeente een aanvraag voor een extra uitgang in het natuurgebied in de la liggen. Het gevolg is, dat die aanvraag hierdoor op juridische gronden toegewezen moet worden. De gemeente heeft immers verzuimd.

3.Een derde punt is, dat de gemeente geen hindervereisten heeft laten gelden. Normaal gesproken worden die bij de vestiging van een dergelijk groot bedrijf toegepast. Waarom de gemeente dit verzuimde, is nog onduidelijk.

De gemeenteverkiezingen naderen.. Geen van de deelnemende politieke partijen publiceerde tot nog toe een standpunt in deze controversiële kwestie. Wel formuleerden zij een standpunt over de komst van megastallen. Maar door deze stal biologisch te noemen, leidt deze agrariër de aandacht af en dreigt de hele kwestie te ontsnappen aan de publieke aandacht. Het algemene standpunt van de Heuvelrug-partijen over megastallen vind je hier.  Alleen SGP en CDA melden ‘niet op voorhand tegen’ te zijn. Dat kan een politieke manier zijn om te zeggen dat je voor bent. Althans, in de praktijk werkt dit vaak zo.

Wat is hier precies gaande? Vooralsnog gaan we uit van de goede wil van volksvertegenwoordigers en bestuurders. Maar met goede wil alleen komen we er niet.

Actie geboden!

Deze stal  mag er niet komen!

Een dergelijke loods valt niet te bouwen zonder het parkachtige, open landschap aan te tasten. Maar de gemeente kan nog steeds voorkomen dat dit gebeurt. Zij kan bijvoorbeeld de aanvraag voor de vergunning weigeren als de gemeenteraad in meerderheid tegen stemt.

Binnenkort publiceren verontruste bewoners van Doorn op dit blog een lijstje met de standpunten van de politieke partijen hierover. Als de partijen geen standpunt kenbaar maken, zal achter de naam van die partij komen te staan: geen standpunt.

De kiezer weet dan genoeg.

Was getekend.

Verontruste inwoners van Doorn