Tijm schiet in bloei. Bron: Flickr, Roberto Verso

Tijm of kwendel, in de folklore ‘liefdeskruid van de spontane opwelling’ is een onopvallend plantje, maar is ook veel meer dan ‘slechts’ een huismiddeltje tegen hoest, keelpijn en bronchitis. Er zijn 215 soorten bekend en de vele werkingen worden al duizenden jaren met succes toegepast. Deze diversiteit en meervoudig heilzame werking maakten dat de Oostenrijkse Vereniging voor Wetenschappelijke Aromatherapie hem als aromatische plant van het jaar 2013 koos. Voorzitter Ingrid Vaga Karner:”De keus viel ook op tijm omdat het kruid wetenschappelijk zeer goed is onderzocht.” Een boekje open over Tijm.

Vanouds werkt tijm stimulerend op de stofwisseling, in het bijzonder bij de vetverbranding. Daarom vind je het terug in veel traditionele recepten, vooral in de gezonde mediterrane keuken.  Tijm stimuleert de bloedsomloop, versterkt het immuunsysteem, werkt verjongend op hersenen en zenuwen en vermindert ontstekingen en pijn. Tijmolie zit vaak in tandpasta en mondwater. Wat druppels in het badwater verlicht reumatische pijnen. Het helpt ook tegen insectenbeten.

Onderzoek

Talrijke studies, onder andere van de universiteit van Graz, tonen aan dat de etherische olie van tijm bacteriën en schimmels doodt. “Die olie verbetert ook de geur in een vertrek. Tijmolie-moleculen circuleren in de lucht en doden daarbij bacteriën en schimmelsporen, ” aldus Karner. “Om die reden gebruiken ook ziekenhuizen het.” Onderzoeken laten zien dat tijmolie zelfs een zwakke antivirale werking heeft.

Persoonlijk bereidt Karner tijdens griepepidemieën en voor familieleden die naar het ziekenhuis moeten, altijd een mengsel van essentiële tijmolie en alcohol. Dit vermindert volgens haar het risico van infectie met influenza of met ziekenhuisbacillen. Karner: “Dit is nog niet wetenschappelijk bewezen, maar in de praktijk heb ik dit al honderden keren ondervonden.”

Antibiotica

De Duitse chemicus Erich Schmidt ging wel wetenschappelijk te werk. Hij  analyseerde de chemische samenstelling van vier chemotypen van de essentiële olie van gewone tijm (thymus vulgaris) en testte hun antibacteriële eigenschappen. Chemotypen zijn chemische stoffen die in één plantengeur kunnen worden onderscheiden.”De krachtigste werking heeft het chemotype thymol. Thymol kan het met gemak kan opnemen tegen verschillende kunstmatige antibiotica”, aldus de Oostenrijkse longarts Wolfgang Steflitsch. “Thymol is een van de sterkste plantaardige antibiotica.” Andere chemotypen van tijm, zoals linalol en thujanol, hebben een zachtere werking.

Relatief onbekend noemt Steflitsch de psychologische effecten van tijm. “De oliën in tijm kunnen iemands stemming verlichten en het psychisch evenwicht en de concentratie verbeteren.”  Tijm werkt ook temperend op angst en stress.

Ook de Weense huisarts en eerste hulparts Petra Zizenbacher zingt graag de lof van dit onopvallende plantje. “Bij ontstekingen van de luchtwegen heeft tijm zijn waarde al lang bewezen. Tijmthee drinken of inhaleren van tijmgeur helpt tegen hoesten, verkoudheid en keelpijn. Het wordt ook toegepast als infectiebestrijder  in vaginale douches. Tijmthee is verder een middel tegen acne. Een door acné  aangetaste gezichtshuid wordt dan gewassen met tijmthee. Tandvleesinfecties ga je tegen door te gorgelen met tijmextract of tijmthee. Zizenbacher: “En wie is gevoelig is voor ontstekingen in het maag-darmkanaal, zou zijn eten flink moeten kruiden met tijm. Het voorkomt die ontstekingen en maakt het eten ook beter verteerbaar.” Zij adviseert, voor de beste kwaliteit tijm het weinig veeleisende plantje zelf te kweken in de tuin of het te kopen in een biologische winkel of apotheek.

Bron: Die Presse

(Dit bericht werd op 25 januari 2013 ook gepubliceerd op hetkanWel)

Lees ook

Negen mediterrane recepten voor gezonde winterkost

Griep op komst? Boost je immuunsysteem met natuurlijke voeding

Waarom citroenen extreem gezond zijn