Alvleesklierkankercellen. Bron: Flickr, euthman

Alvleesklierkanker is een van de meest dodelijke kankers. Kunnen mensen tegenwoordig van veel kankers inmiddels genezen, bij alvleesklierkanker sterft 95% binnen 5 jaar na de diagnose. De diepe ligging van de  pancreas of ‘buikspeekselklier’ zoals Duitsers hem noemen, met vitale bloedvaten die erdoor lopen, maakt hem lastig te opereren. Een ander struikelblok is dat de testmethode op dit kankertype inmiddels aardig verouderd is. Hij dateert uit de jaren 50 en signaleert de ziekte pas als het te laat is.

Wie volgens deze test van zijn arts de diagnose te horen krijgt, weet  dat hij vrijwel zeker niet lang meer te leven heeft.  Dan is de kanker pas aantoonbaar in een vrijwel fataal en vergevorderd stadium.  Een Amerikaanse tiener heeft hier tot ieders verbazing iets op gevonden. Met een teststrip wil deze 16-jarige Jack Andraka met de aanwezigheid van het eiwit mesotheline de aanwezigheid aantonen van pancreaskanker. Op het prestigiueze TED congres voor innovatie en ontwikkeling in Long Beach, Amerika,  veroorzaakte hij er flink wat opschudding mee.

Internet

Drie jaar voorafgaand aan het congres verloor Jack een dierbare huisvriend aan de ziekte. Met internet is alles mogelijk, dacht Jack en begon sindsdien het web af te grazen op zoek naar informatie erover. Het schokte hem,  te vernemen dat alvleesklierkanker meestal pas vastgesteld wordt als  het te laat is voor genezing.  Hij ontdekte dat deze de diagnostische test 60 jaar oud is, ‘ouder dan mijn vader’ en bovendien ‘duur’ en ‘onnauwkeurig’.

Bloedanalyse

De soort kanker die iemand heeft, kan vaak worden vastgesteld door het bloed te analyseren. Van de vele eiwitten die daar in zweven, wijst er dan één op een aanwezige kanker. Jack besloot te zoeken naar het ene eiwit dat een vroege indicatie voor alvleesklierkanker zou kunnen geven.   Een moeilijke taak, want het was kiezen uit duizenden eiwitten in het bloed van alvleesklierkankerpatiënten. Tijdens een naar eigen zeggen ‘doodsaaie’ biologieles zat hij onder de tafel een relevant artikel te lezen dat hem de clou gaf voor zijn ontdekking.

Het recept voor de productie van een papieren teststrip voor de detectie van mesotheline is volgens hem even simpel als het recept voor het bakken van de chocoladekoekjes waar hij dol op is. De test kost naar schatting twee eurocent, duurt maar enkele minuten en lijkt 100% effectief te zijn.

Bronnen: APA/AFP, Die Presse

Lees ook

Zelfs lichte beweging verlengt je leven

Dertig procent minder kans op borstkanker voor vrouwen die bewegen

Eten voor een lange levensduur: pompoenpitolie