Een man die achter een tafeltje op het marktplein buskaartjes verkoopt haalt met veel omhaal van worden een potje tevoorschijn met een sterk ruikende, grijzige pasta erin: styrax. “Ik gebruik het tegen de hoest. Het komt uit het bos.”Hij is een kleine man in een harembroek, een fez op en een imposante witte snor. Daarachter een kalm, streng gezicht met vriendelijke ogen. Zijn koran binnen handbereik. Hij wil het me wel onderhands verkopen via een tussenpersoon. Turkije kent een streng verkoopverbod op niet geregistreerde geneesmiddelen. Hij wijst op een kaart ook het bos van herkomst aan waar het vandaan komt. Styrax is hars van de liquidambar oriëntalis (Oosterse amberboom). Een van de laatste plekken waar deze bomen nog groeien ligt pal buiten ons vakantiedorp. Maar de toeristendienst verwijst ons liever naar het strand en de modderbaden. Er gaat geen lijnbus heen, wel een toeristenexcursie die er eventjes tien minuten stopt. Het is maar twee kilometer? Mijn eigen voeten zijn het fijnste vervoermiddel, ook op deze hete middag.

Vanaf ons hotel loop je er in een bijna rechte lijn heen langs een uitvalsweg. De hoge bomen zijn al van veraf zichtbaar. Het trottoir biedt weinig schaduw en de zon brandt. Elke paar meter daalt en stijgt het trottoir bij het passeren van uitritten, tot dat trottoir helemaal verdwijnt en ik in de berm van de stoffige weg loop. De rijstijl is hier onbesuisd, maar ik hoef geen aanrijding te vrezen omdat hier vooral overjarige auto’s op een sukkeldrafje voortkachelen. Achter de laatste huizen beginnen direct de boomkronen. Tussen de lintbebouwing door gaan vage paadjes het bos in maar ik hoor steeds geblaf als ik mijn schreden die kant uit richt. Je loopt daar namelijk ook de achtererven van de huizen op. Pas aan het eind  vind ik een betegeld toegangspad, een voetbreedte hoger dan de bosgrond. Er is geen informatiebord. Het voert naar een  picknickweide , wat zitbankjes en een uitspanning. Ze zien er onaf uit en wat verwaarloosd. Maar zo zien veel plaatsen in dit land er uit terwijl ze toch gebruikt worden.  Al snel kan ik rechts deze onbeholpen poging tot een promenade verlaten en een smal, kronkelend bospad inslaan. Al na een halve minuut is het afgetrapte picknickveld weg en sta ik midden een oerbos, met bemoste grillige stammen en alle stadia van een climaxvegetatie: een kruidlaag, een struikbiotoop en aan de bomen overal lianen en baardmossen.

Overal hangt de licht bedwelmende geur van styrax. De kleigrond onder mijn voeten is opengebarsten na weken droogte en hevige zon. Dit bos heeft alle kenmerken van een vochtig klimaat, maar is nu veel droger dan het hoort te zijn. Als je even verder rijdt, kom je al snel in kurkdroge bergen. Als je dieper dit bos in loopt, laat je ook het zwerfafval op de paadjes achter je. In dit bos waar je slangen verwacht en muizen, roert niets zich, zelfs geen insect. Ik verbaas mij over haar schoonheid maar vind nergens een plaats om die zittend op mij te laten inwerken. Het is hier stil en geurig. De verkeersweg hoor je nauwelijks, al is hij maar 100 meter ver. De moordende zon heeft hier geen toegang. De koelte is verbluffend. Het is hier zeker tien graden koeler dan de 35 graden hierbuiten.

Hier vergeet je gemakkelijk elk gevoel voor tijd en ruimte. Ik ben nu al verdwaald. De illusie is snel vervlogen als ik gericht zoek naar een uitgang. Vrij snel sta ik recht voor de uitspanning. Naar goed Turks gebruik worden alle tegelvloeren aan het eind van een warme middag overvloedig overgoten met water uit tuinslangen. Ze kijken verbaasd op. Bijna niemand komt spontaan bij hen aanlopen. Hier komen vrijwel uitsluitend busjes met reisgezelschappen en dan tot een uur of drie ’s middags. Ik vraag of ze styrax verkopen, nee, dan moet ik bij het dorp Köycegiz zijn. Daar staat net zo’n bos, maar dan vele malen groter. Gelijk na het verlaten van de bosrand slaat de hitte weer toe. Wat ik hield voor de koelte van de namiddag, was nog steeds het microklimaat van dit enigmatische bos.

Bij het tankstation aan de overkant van de weg koop ik een blikje kersenlimonade. De verkoopster weet amper wat een günlükboom is, ook al kijkt ze er recht op uit. Van de kostbare hars heeft ze zelfs nog nooit gehoord.

Hoe anders is het met de mensen in de dorpen in deze omgeving. Meneer Witsnor, van de buskaartjes, vertelde me dat die allemaal minstens vijfennegentig worden doordat ze gebruik maken van de geneeskracht van wat hier van nature groeit. We reden al eens door deze knusse en slaperige plaatsjes, helaas zonder te stoppen. Het zijn regelrechte idylles. Je waant je er hier en daar op het Franse platteland met zijn wijn- en appelgaarden, geruite tafelkleedjes en drogende kruiden. Moskeeën zie je er niet. De mensen, zo vertelde de buskaartjesverkoper, bezitten er een eenvoudig en diep geloof vanuit hun hart. Met het officiële geloof gaan ze zeer vrijzinnig om.

Na mijn boswandeling bezoek ik hem nog eens. Meneer Witsnor haalt een boek met geneeskrachtige kruiden vanonder het notitieblok waar hij de buskaartjes afscheurt. Het ziet eruit als een eenvoudig glossarium, een lijst met in enkele regels de werking per plant. “Ik leer er elke dag wat van bij.” Ik bedank hem voor het potje. Terug in Nederland ga ik me meer dan ooit verdiepen in onze eigen vergeten geneeskruiden. Ik ga dan heemstwortel kopen en ander moois…