Walpini. Bron: Neo-Farms, met dank aan het Beson Institute

Mensen in koude landen kennen vele manieren om het groeiseizoen te verlengen. Koude en warme kassen, windkeringen en slangenmuren… maar de walipini kenden ze nog niet en het wordt tijd dat daar verandering in komt. Want gewone glazen kassen zijn duur in aanschaf en kosten erg veel geld en energie om in de winter warm te houden. Een spotgoedkoop en effectief alternatief is de walipini. Het woord betekent ‘warme plaats’ en komt uit het Aymara, een Indianentaal uit de Andes. Dat is ook waar de eerste walipini’s 20 jaar geleden verschenen, speciaal ontworpen voor in deze koude bergen. In een walipini kunnen telers het hele jaar door zelfs in de koudste klimaten groenten verbouwen.

De walipini combineert zonnewarmte met bescherming door aarde. Het resultaat is een warme, stabiele en goed verlichte omgeving voor planten die het hele jaar functioneert. Het zaaibed ligt op twee tot twee en een halve meter diepte, De walipini vangt de dagelijkse zonnestraling en slaat die op.

De basis vormt een rechthoekig gat in de grond, overhuifd met plastic. De rechthoek is geplaatst in de overheersende zonnerichting. Door de langgerekte, rechthoekige vorm vangt hij ook de laagstaande winterzon. Een hoge wal van aangestampte aarde aan de achterkant en een veel lagere aan de voorkant creeëren de hoek waaronder je het plastic opspant voor een optimale lichtinval. Dit dak sluit de kuil helemaal af. Twee lagen plastic worden over elkaar gelegd: een boven het frame, een ander er onder. De luchtlaag daartussen werkt isolerend en voorkomt dat kou binnen dringt. Zo kunnen de zonnestralen die binnen komen een gelijkmatige warme atmosfeer scheppen die plantengroei mogelijk maakt.

Afwatering

Deze door aarde beschermde kassen worden beschermd door de massa van de omliggende grond, die een gelijkmatige temperatuur heeft. Hierdoor heeft een walipini veel minder energie nodig dan een bovengrondse kas. Natuurlijk zul je in een nat land als Nederland veel zorg moeten besteden aan de afwatering, het waterdicht maken en de ventilatie. En vergeet niet de walipini te plaatsen in de richting waar ook in december en januari de zon vandaan komt.

De ontwerper van dit mirakel, het non-profit Benson Instituut, heeft in La Paz, Bolivia, een model-walipini staan van 6 bij 23 meter. Dit ‘gevaarte’ kostte hen slechts rond de 200 euro. De kosten konden zo laag blijven doordat de omwonenden vrijwillig meewerkten. Bovendien waren de gebruikte materialen, zoals UV-werend plastic (tegen de intense straling op grote hoogte) en PVC buizen, goedkoop.

Even goedkoop als effectief, hoeft met een beetje beleid dus niemand die in een koud land woont, in de winter honger te lijden.

Bron: Treehugger