(Door Frank Flippo)

Een vaak gebagatelliseerd maar ernstig onderwerp. Dit omdat hondenuitwerpselen een ziekteverwekker van jewelste zijn, zelfs in droge of vergane vorm. Hier een inventarisatie van gezondheidsrisico’s en wat mensen zoal aan oplossingen bedenken om iets te doen aan een verschijnsel dat eufemistisch valt te omschrijven als ‘meer dan een ergernis.’

Gif

Hondenpoep bevat zoveel ziekteverwekkende bacillen en parasieten, dat het dodelijke darmkwalen kan veroorzaken, blindheid en hartfalen, en bij kinderen groeistoornissen. In enkele dagen verzamelde poep van honderd honden is voldoende om een zwemplas tijdelijk te sluiten, becijferde een  Amerikaans onderzoekbureau. Ook is het schadelijk gebleken voor de landbouw en voor het oppervlaktewater. Eitjes van  parasieten in hondenpoep blijven jarenlang leven. Zelfs ingeademd stof van droge poep kunnen de bovengenoemde ziekten veroorzaken. Waarom ligt er nog zo veel van in  onze straten? Een verhaal over mensen, huisdieren en hun vuil.

Deze onthutsende feiten komen uit een onderzoek van het federale Amerikaanse milieuagentschap (EPA). Het EPA noemde hondenpoep al in 1991 een bron van ernstige vervuiling, in dezelfde categorie als olie en giftige chemicaliën. Als meststof voldoet het niet. Het vergiftigt grasvelden, veroorzaakt brandplekken en lelijke verkleuringen. Hondenpoep krioelt van de colibacteriën. Een gram bevat naar schatting 23 miljoen ervan. Colibacteriën vind je vooral in de darmen van zoogdieren. Ze kunnen bij mensen krampen veroorzaken, diarree, darmziekten, koorts, spierpijnen, hoofdpijn en braken. Besmetting met de ook in deze poep aanwezige spoelworm kan groeistoornissen, huidirritaties, buikgriep en lusteloosheid veroorzaken, en in ernstiger gevallen hart- en nierfalen.

Griezelige ziekten

Duitsland registreert  jaarlijks 17 besmettingen met gewone lintwormen. Dit afgezien van besmettingen met de hondenlintworm, Echinococcus multilocularis, die steeds vaker voorkomt. Mensen gebruikt deze worm als tussengastheer, en die overleven een besmetting soms niet. Vooral in Duitsland en Frankrijk komen gevallen voor. De larven vreten zich een weg naar lever, milt of longen en vormen daar een blaas (cyste), waarvan de binnenkant met talloze embryonale lintwormkoppen is bezaaid. Klachten: buikpijn, obstructie van de galweg, geelzucht. Springt een blaas stuk, dan kunnen koorts, jeuk en huiduitslag optreden. In de long kan daar nog pijn op de borst en ophoesten van bloed bijkomen.

Hondenpoep bevat vaak een enorme fauna aan bacillen, virussen, wormen en parasieten, met navenante gevolgen. Onderstaand schema is slechts een selectie.

Een giftige kringloop

Zo lang mensen hun honden laten poepen op verkeerde plekken, heeft  de buurt en vaak ook de hele familie daar last van. Volgens het Amerikaanse Centrum voor Ziektecontrole (CDC) kan poep dierenziektes doen overgaan op mensen. Het stof van droge poep op  gras kan ongemerkt ingeademd worden, inclusief levende parasieteneitjes. Na het verdwijnen van de poep kunnen deze jaren in de grond overleven en het infectiegevaar blijft. Kinderen zijn het meest kwetsbaar, zeker kleintjes die spelen in het zand en in hun mond en ogen wrijven. Denk daaraan als ze hondenspeeltjes vastpakken  of andere dingen die met hondenpoep in aanraking  zijn geweest. Iedereen die de grond aanraakt, door tuinieren, sporten, op blote voeten lopen, kan besmet raken.

In Amerika kunnen hondenbezitters speciale hondenpoepbrigades inhuren om de uitwerpselen van hun huisdieren op te ruimen. Veel hondenbezitters hebben grote tegenzin om deze klus op te knappen. Rond Chesapeake Bay in Amerika was de vervuiling in de jaren ’90 aanzienlijk. Het EPA becijferde dat 40 procent van de hondenbezitters daar de drollen niet opraapte omdat ze het ‘te veel werk’ vonden. Andere redenen die mensen opgaven waren: het verdwijnt vanzelf wel, of: mijn hond poept ver van het water, bijvoorbeeld in de tuin van de eigenaar of in het bos.

Hondenpoep spoelt echter niet zomaar weg, noch verdwijnt het zonder meer met de tijd. Niet opgepakte poep in je tuin wordt meegevoerd door regenstromen en eindigt in rivieren en het grondwater.  Je raakt het dus niet kwijt en wie het  laat liggen, brengt zijn familie, zijn hond en de watervoorziening in gevaar. Het EPA concludeert: “De weigerachtigheid om het op te ruimen blijft het grootste probleem.” In Chesapeake Bay gaf 44 procent van de weigeraars aan te blijven weigeren, ook bij klagende buren, dreigen met boetes, of als er schone manieren worden aangeboden om het op te ruimen.

In Nederland

Friesland en Groningen

Wij zullen niet zo snel tot het Singapore-scenario overgaan, met astronomische boetes voor mensen die vuiligheid achterlaten. In plaats daarvan denken sommigen aan afvalverwerking. De raadsfracties van de gemeente Groningen begonnen in juli 2012 met een onderzoek naar mogelijkheden voor biogaswinning uit hondendrollen. Zo kun je huishoudens van energie voorzien. Misschien lukt dit als mensen de poep direct deponeren in speciale bakken. Dit zou het probleem oplossen van hondenpoep op straat. Andere gemeentes deden dit al eerder. In Leeuwarden is al 64 ton aan hondenpoep in biogas omgezet.

 Leidschendam

De gemeenten Leidschendam en Voorburg hanteren de opvoedkundige aanpak. Een gratis plattegrond toont alle  plekken waar honden los mogen lopen en de plekken waar honden niet mogen komen, met informatie over het hondenbeleid van de gemeente. Voor hondenbezitters is aanlijnen verplicht en alle poep moeten zij meteen opruimen. Als tegenprestatie hebben de gemeentes de uitlaatmogelijkheden voor honden uitgebreid, met verdere verruiming in het winterseizoen. Verder zijn er plekken aangewezen waar ze los mogen lopen:  losloopgebieden en kwispelroutes. Losloopgebieden zijn bijvoorbeeld grasvelden. Een kwispelroute is een wandelpad waarop honden los mogen lopen. De gebieden zijn gemarkeerd met borden. Om opruimen te vergemakkelijken plaatsten de gemeenten bij veel afvalbakken een houder met wegwerpzakjes.

Hier staat tegenover dat honden niet op speelplaatsen mogen komen zoals schoolpleinen, speelweides, zandbakken en veldjes met voetbaldoelen. Bij  deze plekken staat een bord  ‘speelplek.’  Begraafplaatsen zijn grensgevallen. De gemeente beschouwt ze niet als plekken om honden uit te laten. Maar als iemand er toch moet zijn, dan mag de hond mee aan de lijn.

Al deze maatregelen en voorschriften hebben geen vrijwillig karakter. Wie de hond ondanks al deze nieuwe bepalingen toch ongebreideld los laat lopen, riskeert voortaan € 70,00 boete. Wie de poep niet opruimt betaalt voor straf € 100,00. Hetzelfde bedrag betaalt iemand voor het los laten lopen van een hond op een kinderspeelplaats.

Bronnen:

Friedrich Loeffer-Intituut

Bayerisch Landesamt voor Gezondheid

Environmental Protection Agency

U.S. Centers for Disease Control and Prevention

Whole Earth magazine, voorjaar 1999

RTV Noord, juni 2012